Wintertijd

Toch maar weer naar heel vroeger. Veel kwekers stammen af van een boerenfamilie, het land rond Noordwijkerhout was toen grotendeels weiland. De winter werd, buiten het verzorgen en melken van het vee, grotendeels gebruikt voor onderhoud. Wist u dat er toen de nodige takkenbossen gemaakt werden voor het fornuis van de kaasmakerij? Bij jhr. Gevers kon je een stuk bos huren om te hakken. Verder leerde je van het touw van de strobalen een dik touw te vlechten.

Weiland werd omgezogen of omgedregd: de boerenzoons werden bollenjongens. Er werd personeel aangenomen. Die stonden bij open weer in de winter in het ‘haai’. Delven dus. Vroor het dan werden de stellingen in de schuur geveegd. Niet met de stofzuiger, overal jeuk van het hyacintenstof. Ook de kruiwagens werden voor de zoveelste keer in de menie gezet. Bij een lange winter werden zelfs de nietjes uit de gaasbakken gehaald. Allemaal lang verleden tijd.

Men ging zich toeleggen op winterwerk in zomerteelten. Gladiolen waarvan de bloemen ‘gelubt’ waren, werden gepeld en afgeleverd. Jarenlang pelden Bavo-patiënten de knollen. Heeft u weleens van incarvillea’s gehoord? Colvilleï’s en nanussen waren specialismen van Noordwijkerhoutse kwekers. Naast de calla’s en canna’s, zijn het vooral de dahlia’s die grote opgang gemaakt hebben en weer helemaal terug zijn in de belangstelling. Kent u de tigridia, Tijgerbloem, een ééndagsbloeier? Montbretia’s en zelfs amaryllissen zijn winterwerk. Nerine is een niche-product. Lelies, vooral in Noord-Holland.

Naast alles wat ik al noemde, is nu de broeierij verreweg de belangrijkste tak van sport in de bollen. De traditionele broei op kistjes is al van ruim vóór de oorlog. Met niet meer dan een ‘godin’ om de trekkas te verwarmen. Later kwamen de rolkassen en de grote kisten. De broei van 5*-tulpen in de volle grond heeft maar 10 jaar geduurd. De broei van tulpen op water heeft geleid tot grote bedrijven omdat de mechanisatie daarvan zo duur is. Narcissen-broei is op zijn retour, zo niet de hyacinten-op pot. Kortom: de Bollenstreek bruist in de winter van de bedrijvigheid.

 Aad van Ruiten