Bibliotheek Bollenstreek bestaat vijftien jaar
AlgemeenVijftien jaar geleden ontstond de Bibliotheek Bollenstreek uit een fusie tussen zeven bibliotheekstichtingen. Directeur Hans Portengen was er vanaf het begin bij. “Het was niet altijd makkelijk, maar ik ben trots op hoe het is geworden.’’
In september viert de Bibliotheek Bollenstreek haar vijftienjarig bestaan. In 2006 werden de zeven bibliotheken in de Bollenstreek samengevoegd tot één stichting, met Hans Portengen als directeur-bestuurder.
“Elke bibliotheek had haar eigen bestuur, beleid, tarieven en cultuur. Daar moest ik, met collega’s uit al die verschillende bibliotheken, langzaamaan één organisatie van maken. Dat ging niet zonder slag of stoot. Zo hebben we er drie jaar over gedaan om alle contributietarieven stapsgewijs te harmoniseren Na de fusie volgde de kredietcrisis van 2008 en bezuinigingen. De ontslagen die daarmee gepaard gingen hebben veel pijn veroorzaakt en behoren voor mij tot de dieptepunten van de afgelopen jaren.”
Maatschappelijke taken
De eerste jaren was Portengen druk bezig om van de Bibliotheek Bollenstreek een geheel te maken. Daarna kon hij met zijn team de schouders zetten onder de broodnodige vernieuwingsslag. “In 2008 was een rapport verschenen van het CPB over de toekomst van de bibliotheek. Daarin werden twee scenario’s geschetst: de ene zwart, de andere grijs. Als we ons zouden blijven beperken tot het uitlenen van boeken, zou de bibliotheek ten dode opgeschreven zijn.” Ook de Bibliotheek Bollenstreek moest met haar tijd mee en meer maatschappelijke taken gaan vervullen. In 2009 startte we met een voorloper van het Taalhuis, dat activiteiten organiseert voor mensen die beter Nederlands willen leren lezen, schrijven of spreken. En in 2013 begon de VoorleesExpress, die extra aandacht geeft aan gezinnen met kinderen van 2 tot en met 8 jaar die moeite hebben met taal. “Beide initiatieven zijn erg succesvol. Ook het aantal Bibliotheken op School neemt nog steeds toe, net als de hoeveelheid activiteiten in de bibliotheek. Dat zijn voor mij belangrijke resultaten.”
Meer dan een uitleenfabriek
Portengen is een echte bibliotheekman, die alle beleidsontwikkelingen op de voet volgt. Maar bovenal is hij gepassioneerd als het gaat om het bevorderen van leesplezier en het tegengaan van laaggeletterdheid. “Lekker lezen in je vrije tijd is de sleutel tot succes. Kinderen die vrijetijdslezen, presteren beter op school en in hun latere leven. Maar: lezen moet je leren en blijven doen, net als autorijden. Anders verlies je de vaardigheid.” Daarom zijn voorlezen en zelf lezen van onschatbare waarde.
“Een kwart van de achtstegroepers verlaat de basisschool met een gemiddelde leesachterstand van twee jaar. En die achterstand haal je amper meer in. Zeker omdat jongeren vanaf de middelbare school met andere dingen bezig zijn dan lezen. Dat is overigens niet alleen iets van deze tijd hoor, dat was altijd al zo. Maar het aantal mensen dat laaggeletterd is, neemt wel toe. Dat zijn mensen die de basisvaardigheden op het gebied van taal, rekenen en computers onvoldoende beheersen.”
Multifunctionele plek
De bibliotheek speelt ook als het gaat om die maatschappelijke ontwikkelingen een belangrijke rol. Toch heerst bij veel mensen nog steeds de gedachte dat je alleen naar de bibliotheek gaat om boeken te lenen. “Begrijp me niet verkeerd: de uitleenfunctie blijft belangrijk. Maar we doen zoveel meer.”
Om van het imago van ‘uitleenfabriek’ af te komen, moet de bibliotheek ook cosmetisch op de schop. “Nu loop je binnen en zie je een grote ruimte vol boekenkasten en mensen die stilletjes aan een tafel zitten. Terwijl we moeten laten zien dat we een plek zijn waar iedereen welkom is. Daarom zijn we nu plannen aan het maken om de inrichting aan te passen. En we gaan nog meer samenwerken met maatschappelijke organisaties om van de bibliotheek echt een multifunctionele accommodatie te maken.
Elke vestiging van de Bibliotheek Bollenstreek moet voor alle inwoners van die gemeente de plek worden om te lezen, digitale vaardigheden op te doen en zichzelf te ontwikkelen.”
