Kijkje achter de schermen van de bloemencorso: ‘Het blijft elk jaar opnieuw bijzonder’

In de aanloop naar het wereldberoemde Bloemencorso van de Bollenstreek neemt uw redactie u mee in de wereld van het corso áchter de schermen. Zoveel vrijwilligers, zoveel handen, zoveel ‘bloed, zweet en tranen’, maken het jaar in jaar uit mogelijk om deze fantastische, kleurrijke bloemenstoet te bewonderen. Met ruim 1 miljoen bezoekers is dit het grootste lente-evenement van Nederland.

Door Caroline Spaans

Deze week spreken we Jan Pijnacker (1959), verantwoordelijk voor Logistiek & Muziek. Jan begon in 1970 als figurant en reed van 1975 tot 1985 als chauffeur op de praalwagens. Vanaf 1985 zit hij in het bestuur. 

Veel veranderd

Met 54 jaar (!) ervaring kan je stellen dat Jan het klappen van de corsozweep kent. “Ik loop het langste mee”, lacht hij. “Het is en blijft een bijzondere ervaring om ieder jaar met elkaar dit bloemenfeest te mogen organiseren.”

Volgens Jan is er veel veranderd in de afgelopen jaren: “Met name op veiligheidsgebied. Veiligheid hebben we inmiddels losgekoppeld van logistiek. Er is speciaal iemand binnen de organisatie die onder andere verantwoordelijk is voor de inzet van verkeersregelaars en de vergunningen die daarvoor nodig zijn. Daar heb ik natuurlijk wel nauw contact mee, want de verantwoording voor de route en het tijdschema dat daarbij hoort, ligt bij mij.” Die route is allang niet meer hetzelfde en wisselt nog wel eens. 

Sterker nog: ook dit jaar start het Bloemencorso van de Bollenstreek weliswaar voor het Van der Valk Palacehotel, maar rijdt, in tegenstelling tot vorig jaar, via de Grent naar beneden, de Koningin Wilhelmina Boulevard op om vervolgens via de Quarles van Uffortstraat naar de Van Panhuysstraat te rijden.

Bij de Vuurtoren komt een grote tribune te staan. 

Evaluatie

Na afloop van het corso, evalueert het bestuur altijd over wat goed ging en wat niet, wat beter kan of anders.

Jan: “Ten opzichte van 2023 was dat dus de start. Je hebt namelijk ook te maken met 300 deelnemers die even een broodje en een kop koffie krijgen en daarna snel op zijn/haar plek in de corsostoet moeten plaatsnemen.

Afgelopen zomer ben ik met mijn bestuurscollega van veiligheid en de gemeente om de tafel gaan zitten en gevraagd of die start niet andersom kan: uiteindelijk staan de wagens nu vóór vertrek in de Huis ter Duinstraat en de Nieuwe Zeeweg opgesteld en hebben we het koffie-/broodjesmoment vooraf bij ‘t Trefpunt: precies midden op de startroute, en daar zijn we heel blij mee!”

Uitdaging

Toen Jan nog figurant was, begon het corso in Haarlem en eindigde in Sassenheim. Later, in 1975, reed het corso vanuit Haarlem voor het eerst naar Noordwijk. Rond 1995 is de route omgekeerd: startpunt Noordwijk, eindpunt Haarlem. 

Voorhout kwam er toen ook bij en later ook het verlicht corso op vrijdagavond in Noordwijkerhout. “Heel vroeger ging het van Sassenheim naar Bennebroek en weer terug, maar dat was tot ongeveer 1965, voor mijn tijd.”

Jan verwacht dit jaar weer een top-corso neer te kunnen zetten, samen met al die vrijwilligers: “De enige uitdaging, die ieder jaar opnieuw om de hoek komt kijken, is de spoorwegovergang bij Voorhout. Dat kost altijd een half uur oponthoud, daar ontkomen we niet aan. Het station is natuurlijk vlakbij, dus de treinen die aankomen, rijden langzaam en de spoorbomen blijven soms heel lang dicht. Maar ja, daar doe je weinig aan. Als er toevallig onderhoud aan het spoor zou zijn die dag, zijn wij heel blij, ha!” Logistiek gaat veel verder dan alleen kijken naar hoe de route loopt en het verkeer in goede banen leiden. 

Naast heel veel andere zaken, is het tijdens de opbouwdagen in Tennishal De Klinkenberg in Sassenheim ook belangrijk wie waar staat. “Daarbij moet deze hal, waar nu nog wordt getennist, helemaal klaargemaakt worden voor de steekdagen. Want vergis je niet: ook dat is een hele logistieke happening!”

24 muziekkorpsen

Waar welke wagen straks rijdt en welke muziekkorps waar en wanneer speelt, bepaalt Jan, in overleg met de deelnemers en overige bestuursleden. “We hebben 24 muziekkorpsen uit het hele land die elkaar afwisselen gedurende de route. 

Voor deze én voor de andere deelnemers moet gezorgd worden voor sanitaire voorzieningen onderweg. Ook moet ik zorgen voor speciale doorlaatbewijzen, zodat deelnemers en andere mensen die direct of indirect met het corso te maken hebben met de auto op de route mogen komen. En als er bijvoorbeeld twee praalwagens met paarden in het corso meedoen, moet je wel zorgen dat die twee niet achter elkaar rijden.

De openingswagen en de laatste wagen zijn eigenlijk de belangrijkste, omdat de toeschouwers deze simpelweg het langst onthouden. Noordwijk opent meestal, maar dat is een logistiek dingetje: we eindigen in Haarlem en de wagen van Noordwijk moet terug naar Noordwijk. Uiteraard doen we ons uiterste best om er een goed, afwisselend geheel van te maken. 

Er rijden ook luxe wagens mee. Deze kunnen nog inschrijven tot uiterlijk vrijdag 29 maart.” Alle corsowagens zijn even lang laat Jan weten: standaard twee delen van in totaal 17 meter lang en 3 meter breed. Alleen de publiekswagen corsofans is korter: 7 meter.

Mooie herinnering

In al die jaren dat hij met het corsovirus is besmet, herinnert hij nog goed dat in 1980, het jaar dat Beatrix koningin werd, ook het songfestival op 19 april in Den Haag plaatsvond. “Speciaal hiervoor werd een corsowagen gestoken, die naar Den Haag moest worden gereden. 

Vanuit het bestuur werd toen gezegd: joh, dat regelt Jan wel! Nou, dus ik kon aan de bak. Ik moest naar Rijnsburg waar de wagen bij de Tuinbouwschool werd gestoken en de volgende dag naar Den Haag moest worden gereden... onder escorte van een paar motoragenten, die zogenaamd de weg niet kenden. 

Dus met 25 km/u een klein stukje de rijksweg op. Ik was een broekie van 20 en vond het geweldig natuurlijk. 

Eenmaal bij het Congresgebouw in Den Haag werden we allemaal gefouilleerd voordat we naar binnen mochten.

De wagen stond daar de hele dag en nacht en zondag moest-ie weer terug. Eenmaal terug in Lisse, gingen de bloemen er weer af en het weekend erop reed hij in het corso, gestoken met verse bloemen: ‘Juliana bedankt’ stond er toen op, in verband met de troonswisseling. 

Begin jaren 80 gingen er zelfs praalwagens op de boot naar Götenborg in Zweden. Die werden na aankomst daar opgestoken. Heel bijzonder.”

Draaiboek

Binnen Nederland bestaat er een overkoepelende bloemencorso-organisatie. Met Rijnsburg worden wel eens wagens uitgewisseld en Jan bezoekt ook andere corso’s om ervaringen uit te wisselen en ideeën op te doen. 

Wat ze allemaal onder meer gemeen hebben, is het bijhouden van een strak draaiboek waarin veel W’s moeten worden ingevuld: wie doet wat en waarom en waar. Jan: “Bij de muziekwissel moet iemand van ons staan, die ze in de stoet en uit de stoet begeleid.”

Voorbij Keukenhof

“De startvolgorde moet gecontroleerd worden en de afstanden tussen de praalwagens. 

Degene die in Noordwijk de start checkt, is niet op tijd in Voorhout bij het spoor, om maar wat te noemen. 

En dan zijn er nog honderd-en-één andere zaken, groot en klein die belangrijk zijn. Als we Voorhout uit zijn en Lisse en Keukenhof voorbij, dan heb ik altijd zoiets van: het lastigste deel zit er op. De route daarna heeft wat minder ‘hobbels’.”

Tot slot laat Jan nog weten dat het corso niet overnacht op de Gieterij in Noordwijkerhout, na het Verlichte Corso op vrijdag. 

Gekozen is voor het terrein bij JUB Holland als overnachting: hier zal het corso volgend jaar ook gestoken worden.