Afbeelding
Foto: thv

E.H. Krelage

Algemeen Bollenpraat

Onlangs vroeg ik aan een paar bollenjongens of ze weleens van Krelage gehoord hadden: nee dus! Met afstand de belangrijkste man uit de geschiedenis van het bollenvak. Geboren in 1869 en overleden in 1946. Was van 1906 tot 1936 voorzitter van de Koninklijke Algemene Vereniging van Bloembollencultuur. Heeft het vak door de eerste WO en de crisis van de jaren dertig geloodst. Na zijn pensionering heeft hij in 10 jaar tijd een boek geschreven over drie eeuwen bloembollenexport, inclusief de geschiedenis van de verschillende bolsoorten. Van de tulpen weten we dat die, na uit Turkije gekomen te zijn, door heel Europa zwierven. Uiteindelijk voet aan de grond gekregen in Haarlem. Krelage heeft veel tulpen gekruist en er de “vroegheid” van de Duc van Tol ingekregen. Later ook de langere stelen. De oudste nog geteelde tulp is de Couleur Cardinal van 1850. De bekende verlopingen, Beatrix, Irene en Hermitage zijn ook nu nog toppers.

De hyacint kwam pas in 1500 uit Klein Azië naar Europa en overtroefde in de 18e eeuw de populariteit van de tulp. Opmerkelijk genoeg ging het toen veelal om dubbelbloemige typen, uit zaad gewonnen. Zelfs in Engeland en Vlaanderen werden liefhebbers door de heuse hyacinten-manie aangestoken. Krelage toont prijslijsten met honderden, vooral dubbele soorten: nota bene al rond 1780! Er is er niet één meer van over. Ooit hebben de Berlijners voor concurrentie in de teelt gezorgd. Rond 1866 met 4 1/2 miljoen bollen. In 1900 was het over, de stad verlaagde het waterpeil van de Spree.

De geschiedenis van de narcis laat zich moeilijker duiden omdat overal in Europa wilde narcissen groeiden. Ook nu nog. Die kregen toen allemaal prachtige latijnse namen. Wat dacht u van Pseudonarcissus minor en Hispanicus latifolius. De Tazetta’s komen uit de Languedoc en de Paperwhites uit Portugal. De moderne grootbloemigen, veelal uit kruisingen voortgekomen, uit Engeland. Krelage had er vrienden en importeerde er veel totdat vooral Sassenheimers en Noordwijkers het stokje overnamen.
De crocussen, lenteboden bij uitstek, hebben altijd onderaan in het populariteitslijstje gehangen. Toch al vanaf 1700 in de prijslijsten te vinden. Ook een beetje vergeten zijn de irissen en de ranonkels, hoewel altijd in de beschrijvingen te vinden. Kortom: een avondje Krelage doorlezen is genieten! | Aad van Ruiten

Uit de krant