Macht

Terwijl ik de PC benutte om vanuit mijn aantekeningen een artikel te schrijven over de avond tevoren gehouden raadsvergadering gebruikte ik tegelijkertijd mijn mobieltje om zo af en toe de beelden daarvan terug te kijken.

Op de tv in de hoek van de kamer, volgde ik meteen half oog landgenoot Jos Luiten, die in Zuid-Afrika zijn rondje van 68 aan het afronden was. En omdat ik ook zeer geïnteresseerd was in het verhoor over de geruchtmakende toeslagaffaire stond bovendien mijn tablet links van mij in de standaard met daarop deze tv-uitzending.

In alle drie de gevallen ging het om macht en vaardigheid. De golfers bleken duidelijk heel erg vaardig in het snel corrigeren wanneer de macht over het balletje er even niet was. De ministers bleken minder vaardig te corrigeren toen de macht over hun ambtenaren langdurig ontbrak. Topambtenaren bleken meer macht te hebben dan de ministers zelf. Via mijn mobiel hoorde ik nog eens dat de lokale politiek vaak niet beseft dat zij zelf het machtigste orgaan in de gemeentepolitiek zijn.

Bij de golfers ging het om het soms krappe of ‘moeilijk te lezen’ speelveld. Bij de verhoren ging het over nota’s, geheime en vertrouwelijke stukken en memo’s. In de dorpspolitiek was het onderwerp paardenweitjes. Maar in feite ging het bij dat laatste over het door de gemeenteraad vastgestelde ‘bestemmingsplan buitengebied’. Bij de verhoren vonden de ministers en staatssecretarissen dat de ambtenaren bij de uitvoering, de menselijke maat uit het oog hadden verloren. Waardoor burgers het slachtoffer waren geworden in, zoals de minister president het omschreef, ‘een vreselijk ongeluk’.

In de raadsvergadering kwam een zelfde soort verwijt richting de wethouder omdat zijn uitvoeringsorganisatie ODWH bij het handhaven van paardenweitjes ook al de menselijke maat uit het oog verloor.

Het blijkt dus dat landelijke volksvertegenwoordigers vaak eenvoudigweg niet in staat zijn om hun macht naar behoren te gebruiken. Want de Tweede Kamer zat erbij en keek er naar. Dat geldt helaas ook voor onze raadsleden. Want de gemeenteraad heeft dat bestemmingsplan vastgesteld en de gemeenteraad kan dat bestemmingsplan ook weer wijzigen indien ze paardenweitjes zinvol achten. Daarnaast dringt de gemeenteraad keer op keer aan op streng handhaven maar reageert keer op keer verontwaardigd als dat handhaven streng gebeurt.

Natuurlijk hebben B&W en hun handhavers hierin ook een eigen verantwoordelijkheid. Ook zij moeten oog hebben voor de menselijke maat en mogen zich niet verschuilen. Maar de politiek zou moeten beseffen dat alleen de gemeenteraad de macht heeft om bestemmingen te wijzigen. Dus niet de ODWH maar juist de gemeenteraad heeft de macht onze paardenliefhebbers tegemoet komen. Van die macht dienen de steeds vaker verontwaardigd protesterende raadsleden, zich wel bewust te zijn. Om zo nodig van de macht gebruik van te maken als men paardenweitjes wil legaliseren.