Bollensector: innovatie en groei

De LTO en KAVB organiseerden een rondleiding in de Duin- en Bollenstreek voor veertig politici en beleidsmakers. Zij wilden laten zien dat de agrarische bedrijven vernieuwen en niet stilstaan of 'doorsudderen' zoals weleens gedacht, zegt Wim van Haaster (LTO). Aanleiding voor de tocht is de presentatie van de Toekomstvisie van de Duin- en Bollenstreek.

Door Piet de Boer

De eerste stop is bij Royal van Zanten in Hillegom. "Dit is de mooiste nieuwe bloem", zegt Hans Damen. Hij toont lachend een bolvormige witte lelie die lijkt op een grote waterlelie. Er komen binnenkort ook lelies zonder geur en lelies zonder meeldraden op de markt. Geen vlekken meer op de kleding en geen geur als je dat wil. Deze innovatie wordt gevraagd door de consument. De bedrijven innoveren hun producten om nieuwe klanten te winnen en bestaande te behouden.

Er zijn in de streek nu 370 land- en tuinbouwbedrijven die 4600 hectaren grond gebruiken. Vijftien procent van de bedrijven houdt zich bezig met veeteelt (56). 85 procent (314 bedrijven) kweken bollen, bolbloemen en vaste planten. De bollenteelt is aan het veranderen. Om economisch rendabel te blijven, moeten bedrijven groeien. De Land en Tuinbouw Organisatie Noord, afdeling Bollenstreek (LTO) en de Koninklijke Algemeene Vereeniging voor Bloembollencultuur (KAVB) verwachten daardoor een daling van 64 bedrijven in de komende tien jaar. Ook de bedrijfsvoering verandert. ''Er vindt een verschuiving plaats van 'dagelijks veilen' naar 'uit voorraad verkopen'.'' Gebouwen in het agrarisch gebied Hillegom, Noordwijk, Noordwijkerhout, Lisse, Teylingen, Katwijk en Oegstgeest moeten daarom groter en hoger kunnen worden, vinden KAVB en LTO.

Chinees Keukenhof

De firma J. Heemskerk & zn. heeft sinds 2010 een partnerschap met een chinees bloemenbedrijf. De vertegenwoordiger loopt mee in De Zilk. Op het bedrijf. Hij monitort de kwaliteit van de bollen. De bollen worden niet meer op de traditionele weg naar China gestuurd maar ''de Chinezen komen de bollen halen'', zegt Mark Heemskerk. Het Chinese bedrijf zoekt zelf de afnemers in China. (Lees verder op pagina 9).

De export naar China zorgde voor veel groei. Heemskerk is het enige bedrijf in de streek dat op deze manier succesvol samenwerkt. Maar Mark is ook realist. ''China wil zelf bollen telen en een eigen Keukenhof. En uiteindelijk zelfs een eigen Bollenstreek'', voorspelt hij. 'Of het gaat lukken is de vraag, maar ''Ze hebben er wel geld voor'', zegt Mark Heemskerk.

Duinpolderweg

Bij het laatste bedrijf van de gebroeders Theo en Wil Alkemade in Lisse worden vaste planten gestekt. De stekken komen van moederplanten elders in de wereld. De plastic zakjes met stekken worden eerst gekoeld en dan opgepot. Het wortelen gebeurt in grote, hoge kassen. Alkemade is een modern circulair bedrijf. Water, warmte, meststoffen, en bestrijdingsmiddel blijven in het bedrijf en worden zoveel mogelijk hergebruikt. Een gesloten systeem met weinig tot geen gevolgen voor het milieu. Dit bedrijf is daarmee voorbereid op striktere regels over energiegebruik, het toepassen van bestrijdingsmiddelen en de steeds hogere eisen van de kopers. Het assortiment plantgoed voor kwekers van vaste planten is enorm. Alleen al van de geraniums levert Alkemade 65 soorten. Wat zijn de moeilijkste stekken om te laten wortelen? Theo Alkemade twijfelt geen moment de stekken van de 26 soorten Euphorbia's. Maar dat is niet zijn grootste zorg. De ontsluiting van de streek door de Duinpolderweg treft zijn jonge bedrijf. Het tracé van de weg is geprojecteerd dwars over zijn bedrijf aan de Rooversbroekdijk in Lisse. Het kwam als een donderslag bij heldere hemel. De provincie Zuid-Holland heeft niets laten weten. Theo en zijn broer Wil zijn boos: "Dat kan toch niet.'' De gebroeders Alkemade zien net als de LTO en de KAVB de ontsluitingsweg als een goede ontwikkeling, maar kan die alstublieft met een bocht om het bedrijf heen?