Verkeerde been

De oorlog is nog altijd dichtbij. Zo dichtbij dat iedereen begrijpt wat er met 'de oorlog' wordt bedoeld: de jaren '40-45. De musical 'Soldaat van Oranje' draait inmiddels voor het 8ste jaar.

De film 'Bankier van het verzet' mag zich verheugen in een grote schare bezoekers. De generatie die zelf en bewust de oorlog heeft meegemaakt is inmiddels ras aan het uitsterven. Nu is het de beurt aan hun kinderen en kleinkinderen om te onderzoeken welke sporen die jaren hebben nagelaten, in stad of dorp, in de grote geschiedenis of in de petite histoire van iemands eigen familie. En langs die weg: in hun eigen bestaan. In Noordwijkerhout was de passie van 2016 daar een goed voorbeeld van. Talloze musea zijn geheel of gedeeltelijk aan de oorlog zijn gewijd. In het Fries Museum in Leeuwarden bijvoorbeeld is het Fries Verzetsmuseum, een afdeling die gewijd is aan de indrukwekkende geschiedenis van het verzet in deze provincie.

Onlangs was ik weer in dat museum. Ik was, met vrouw en bevriend echtpaar per spoor naar de Friese hoofdstad gereisd omdat die stad ook Culturele Hoofdstad van Europa is dit jaar. In dat kader is daar veel te zien en te beleven.

Teveel voor één dag. Maar in der Beschränkung zeigt sich der Meister, zoals de Duitsers zeggen, dus deden we rustig aan. We namen uitgebreid de tijd voor de expositie over het merkwaardige en bewogen leven van de Friese spionne Mata Hari. Toen ik aan het einde daarvan wachtte op mijn reisgenoten, stonden er vlak bij mij twee dames op leeftijd te delibereren wat ze nog zouden gaan doen. Mata Hari hadden ze gezien en de wisseltentoonstelling op de derde verdieping en ook het Verzetsmuseum in hetzelfde gebouw. 'Er is ook nog iets over Schindler', zei een van hen, 'willen we dat ook nog gaan zien?' De ander gaf aan dat ze daar niks van gelezen had. Welke Schindler? 'Nou, die van de film denk ik, Schinlders list, over de redding van al die joden'. De ander snapte er niks van – had ze dat dan over het hoofd gezien? En waar had haar vriendin het dan gelezen? 'Nou, het staat duidelijk in de lift: 'SCHINDLER…'

egbert van der weide