Laatste nieuwjaarsspeech

receptie ♦ In een bomvolle hal van het gemeentehuis hield burgemeester Gerard Gerrits maandag de laatste nieuwjaarsspeech als burgemeester én voor Noordwijkerhout als zelfstandige gemeente. 

"Dames en heren, hartelijk welkom op deze nieuwjaarsreceptie van de gemeente Noordwijkerhout. Zoiets als vanavond zult u niet meer meemaken. Dit is de laatste keer. Burgemeester Rijpstra appte met nieuwjaar: 2018, jaar van de fusie. Ik appte daarna: ook in 2018 blijft Noordwijkerhout zelfstandig. Nog één jaar.

Voor ik daar verder op inga eerst even terug naar de jaarwisseling. Die is ook in Noordwijkerhout en De Zilk relatief rustig verlopen. De regen hielp daarbij en ook het feit dat oudjaar op een zondag viel, ouders waren thuis en konden wat beter op hun kinderen letten.

Maar nog belangrijker was het proactieve optreden van de politie. In Noordwijkerhout en De Zilk heeft de politie vijf woningen doorzocht op de aanwezigheid van illegaal vuurwerk. In het district Leiden-Bollenstreek is 2000 kg in beslag genomen, 2,5 keer zoveel als vorig jaar. Mensen merken daardoor dat de spelregels gehandhaafd worden en dat is nodig ook. We hebben in de aanloop naar oud en nieuw veel minder zware knallen gehoord, maar ze waren er wel. En de afgesloten depotbakken op de Bavo, elk zo'n kleine 500 euro per stuk, waarin ik vorig jaar namens mijn hond regelmatig wat kwijt kon, zijn tot ontploffing gebracht met een cobra 6, een explosief waarmee je een auto op kunt blazen. De oorlog tegen de illegale explosieven en tegen de vernielzucht is dus nog niet gewonnen. De schade totaal, in eerste raming: zo'n 6.500 euro.

Noordwijkerhout is in 2018 zelfstandig, maar verloofd. We gaan er natuurlijk alles aan doen om op 1 januari 2019 de oude gemeente spic en span af te leveren en de nieuwe gemeente Noordwijk een goede start te geven. Het eerste betekent voor De Zilk dat de eerste woningen van het Zilt in de verkoop gaan en dat er duidelijkheid is over de Duinpolderweg. In de plannen van de provincies gaat hij dwars door Hillegom en wordt hij niet - nog niet - doorgetrokken tot de N206. Als dat wel zou gebeuren, zou hij dwars door de woningen in de bocht bij de Tiltenberg gaan. Dit voorstel is geen goede oplossing voor de Bollenstreek.

Wij willen de weg hoger hebben, volgens de middenvariant, met de haakse bocht eruit in plaats van meer haakse bochten erin. De Holland Rijnlandgemeenten zullen daarover een zienswijze indienen bij de provincies.

Voor Noordwijkerhout wordt de planvorming voor de Bavo concreet, nu de verkoop van het terrein aan de projectontwikkelaar deze herfst is afgerond. De bouwweg langs de Boekhorst ligt er al, maar die gaan we verharden en dan beginnen we met de eerste fase van het sportpark.

Ook het centrumplan komt tot uitvoering, met nieuwe bomen rond de Witte kerk.

Bij de zorg gaat alles sinds de decentralisatie eigenlijk best goed, behalve de bekostiging van de jeugdzorg. Door de nieuwe wijze van werken, laagdrempelig, dicht bij huis en integraal per gezin, komen er steeds meer problemen in zicht - misschien ontstaan door het moderne leven ook wel steeds meer jeugdzorgproblemen - maar we slagen er nog niet in om tegelijk de door de verminderde rijksbijdrage opgelegde bezuinigingen te realiseren. Daar ligt dus een belangrijke opdracht.

Ondertussen wordt er hard gewerkt aan de voorbereiding van de nieuwe gemeente Noordwijk. Op 1 januari 2019 moet die startklaar zijn. Het komende half jaar maken we de plannen af, dus voor de zomer, het tweede half jaar, na de zomer, gaan we inrichten. Op 21 november zijn de raadsverkiezingen. Hoe gaat de nieuwe raad er uit zien en welke coalitie komt er tot stand? U bent daarbij als kiezer het eerst aan zet. Maar niet alleen als kiezer.

Zaterdagavond was ik op de nieuwjaarsreceptie van de vrijwillige brandweer. We hebben dit jaar afscheid genomen van vijf ervaren brandweerlieden, vaak na tientallen jaren van vrijwilligerschap. We hebben er zes nieuwe voor in de plaats. De vrijwillige brandweer van Noordwijkerhout vernieuwt zich en is kerngezond.

Maar hoe zit dat met de gemeenteraad? Zijn er ook burgers van deze gemeente die zich vrijwillig willen inzetten voor het burgerbestuur van de nieuwe gemeente? Ze moeten net als de brandweervrijwilligers aan zware eisen voldoen: veel lezen en studeren en heel wat vrije uren opofferen. Ze moeten goed kunnen communiceren en een beetje bestuurlijk inzicht hebben. Dat betekent niet dat je hoog geschoold moet zijn, maar wel dat je dingen in verhouding tot elkaar moet kunnen zien en beoordelen. Alle plaatselijke afdelingen van de landelijke partijen zijn gefuseerd, de lokale partijen niet. Allemaal moeten ze nu hun programma's gaan maken. Maar wie gaan die standpunten in de nieuwe gemeenteraad toepassen, welke 27 mensen? Dit is mijn belangrijkste boodschap van vanavond: het burgerbestuur van de nieuwe gemeente Noordwijk zoekt gemeenteraadsleden, bestuursvrijwilligers meld u aan!

Wat zijn de belangrijkste dingen die we dit jaar doen om de nieuwe gemeente voor te bereiden? Samengevat vier dingen. Ten eerste: het personeel in een nieuwe, modern ingerichte organisatie plaatsen en ten tweede: daarop afgestemde huisvesting regelen. We gaan met elkaar de ambtelijke beleidskracht en uitvoeringskracht organiseren die je tegenwoordig nodig hebt om als gemeente, als burgerbestuur, te kunnen functioneren, naar binnen in de netwerken met de eigen inwoners en bedrijven en naar buiten in de netwerken met andere overheden en grote instellingen.

Daarnaast, ten derde, gaan we verordeningen, tarieven en beleid afstemmen en ten vierde: een begroting voor de nieuwe gemeente voorbereiden. Twee dingen moeten daar meteen al in. De mogelijkheid voor gemeenten om precariobelasting te heffen wordt per 2021 door het Rijk beëindigd. Voor de nieuwe gemeente betekent dat structureel drie miljoen minder inkomsten. Dan moeten we incidenteel de kosten van de inrichting en structureel de bekostiging van de nieuwe gemeente begroten. Verreweg het meeste ligt in vaste lasten of meerjarige verplichtingen verankerd. Daarna kunnen we kijken hoeveel vrije ruimte, geld voor nieuwe dingen, we overhouden en hoe dat zich verhoudt tot alle wensen die in de nieuwe gemeente leven. Er zijn altijd meer wensen dan er geld is. U herkent dat wel. Daar mogen de politieke partijen hun verkiezingsprogramma's over schrijven. Uitgangspunt is dat we financieel gezond blijven. Na de verkiezingen is er ongeveer een maand om een coalitieprogramma op te stellen en een college te vormen.

Eén wens wil ik uitspreken: dat de nieuwe gemeente er één wordt zonder stoplichten en flitspalen… maar met duin en strand, bloemenvelden, frisse lucht door zon en zee en woud, waar de mensen één zijn, rond en recht door zee; waar ze willen wonen, in mooie wijken, duurzaam en ruim gebouwd, ze zijn er tevree. Dorpen, men kent ze overal, met hun oude kerken, boulevard, corso's, Muze, voetbal en hun carnaval. Daar wil ik altijd wonen, Noordwijk waar je van houdt!

Het wordt een spannend jaar. Ik heb veel vertrouwen in de toekomst van Noordwijkerhout en De Zilk in de nieuwe gemeente. Gelukkig nieuwjaar!"